Jan C. van der Heide

Beste Jan,

Misschien mag ik jou een heel erg persoonlijke vraag stellen? Een vraag die ook met mij zelf heeft te maken. Laat ik me eerst aan je voorstellen. Ik ben 56 jaar, heb jaren als salesmanager gewerkt, verdiende een topinkomen. En zit nu twee jaar in, we zullen maar zeggen in een ‘gouden handdruksituatie’ . Financieel hoef ik me nergens zorgen om te maken. Ik ben weduwenaar. Heb twee getrouwde kinderen en drie kleinkinderen. Met mijn vrouw ben ik 36 jaar getrouwd geweest, tot het moment dat ze aan een acute hartstilstand is overleden, ruim twee jaar geleden. Vanaf die tijd ben ik volkomen kapot! Ik ben tot niets meer in staat, voel me zo depressief dat ik er het liefste een einde aan zou willen maken. We hadden zo’n goed huwelijk. Ik mis mijn vrouw zo verschrikkelijk. Geen nacht of ik droom over haar dat we weer samen zijn. Rechtlijnig, direct en altijd wel humaan heb ik in het leven gestaan. Maar ik schaam me dood, na de dood van mijn vrouw moest ik psychofarmaca slikken, antipsychotische middelen. Ik kan de dood van mijn vrouw niet verwerken! Mijn kinderen zijn goed voor me, proberen me troosten, familieleden, mijn kleinkinderen. Maar het zegt me allemaal niks meer. Ik heb alles gedaan op het gebied van rouwverwerking, workshops, bijeenkomsten, maar het helpt me allemaal niks. Ik kom er niet over heen. Ik heb jouw boek gelezen: ‘ANNA – ik dans in mijn hoofd’. Jullie ongekende liefde en de verschrikkingen die jullie hebben meegemaakt. Ik, de veronderstelde keiharde manager, het boek ANNA heb ik in etappes moeten lezen. Steeds stroomden de tranen over mijn gezicht… en kon niet verder lezen. Wat een liefde, wat een leed! Het is het mooiste boek dat ik ooit over liefde heb gelezen. Maar jouw vrouw is ook kort geleden overleden. Ik zag je advertentie staan met je workshops die je weer geeft. De lezingen die je houdt ondanks dat ze is overleden. Je praktijk. En nu kom ik aan mijn vraag. Zoals ik je al zei, het is een heel persoonlijke vraag. Ik kan niet verder. Jij hield ook zo vreselijk veel van je vrouw. Hoe ben jij met je rouw om gegaan? Hoe doe je dat, vraag ik me af? Ik kan niet verder en jij wel… Zou je me daar antwoord op kunnen geven, je zou me daar zo ontzettend veel mee helpen. Ik heb bewondering voor je, maar ik weet niet hoe je het doet. Zou je me willen antwoorden. Mijn brief mag je afdrukken en ook je antwoord.

In de hoop van je te mogen horen.

Hartelijke groeten, 

C. K. te V.

Antwoord

Beste C., 

Inderdaad je stelt mij een zeer persoonlijke vraag. In wezen kan ik daar met een beetje drukinkt en papier geen antwoord op geven. Maar zoals alles, ik ga en probeer nergens omheen te gaan. Ga de confrontatie met jouw vraag aan. Het overlijden van ANNA betekent voor mij een onsterfelijk verdriet… Een verdriet dat zolang ik leef nooit zal overgaan. Ik heb twee mogelijkheden: a) ik ga aan mijn verdriet ten onder b) ik probeer nog iets van het restant van mijn bestaan te maken. 

Voor het laatste heb ik gekozen. Anna zou niets liever hebben gewild! Ze zei letterlijk tegen mij: ‘Jantje als ik straks dood ben ga je fijn door met schilderen, schrijven en mensen troosten als therapeut’.

En dat doe ik… Als ik als kamerplant was ‘geboren’ had ik in de vensterbank kunnen gaan staan. En dat was het…

Als ik verdriet heb, heb ik verdriet en laat mijn tranen de vrije loop als de omstandigheden dat toelaten. Uit en praat over mijn verdriet tegen vrienden en kennissen. En ondertussen vergeet ik niet om ‘de hand aan de ploeg te slaan’, doorgaan met ‘arbeiden’.

Enige tientallen jaren als therapeut weet ik erg goed hoe je met bepaalde zaken nìet om dient te gaan. Bijvoorbeeld in je bed gaan liggen, de dekens over je heen trekken. In de veronderstelling dat de wereld niet meer bestaat. Fout!

Er is nog zoveel leed in de wereld dat je kunt verzachten. Jij bijvoorbeeld als salesmanager, zou bijvoorbeeld ondernemers kunnen gaan adviseren die op de rand van een faillissement staan. Ik noem maar een zijstraat. Het is beter werk dan psychofarmaca slikken. Is althans mijn simpele gedachte. Je vrouw komt er niet mee terug… is mijn basale instelling. Het is allemaal een kwestie van je zelf bij elkaar rapen, schrapen, je zelf bij elkaar vegen en soms dweilen!

Een kwestie van je persoonlijke ‘MOED’ uit de meest verre catacomben van je ziel bijeen sprokkelen en proberen door te gaan. Een andere weg is er niet! Of jij moet een betere weg weten om uit dit dal vol tranen te komen? Eén ding wil ik wel zeggen. Anna en ik weten dat we ooit worden herenigd! Zij is nu in de hemel en ik op aarde. Ooit komt er een tijd dat wij weer bij elkaar zullen zijn. De voorgaande gedachte klinkt mogelijk iets kinderlijk. Maar is mijn en Anna’s heilige veronderstelling en overtuiging. En dat geeft mij persoonlijk een ongekende en heilige kracht. Al is Anna overleden, ik voel haar ziel, haar aanwezigheid. Haar liefde zal mij altijd vergezellen of dat nu uit de sferen of uit mijn hart zelf komt… Bij leven heeft Anna tegen mij gezegd: ‘Jantje zo lang als je leeft zal ik bij je zijn’. Haar belofte en woorden geven mij kracht! Op een bepaalde manier heb ik een onvoorwaardelijk geloof in een voortbestaan na de dood… En ‘weet’ op mijn manier dat tweelingzielen OOIT zullen worden herenigd! En probeer er in de tussentijd op aarde iets goeds van te maken… Zoiets ervaar en voel ik beste C. Of je iets aan mijn filosofie hebt weet ik niet. Mogelijk kunnen wij in een persoonlijk gesprek nog eens verder praten. Of je lieve, overleden vrouw het prettig zou vinden dat haar geliefde man er een eind aan maakt omdat zij is overleden…, betwijfel ik. Misschien moeten wij samen eens fijn als mannen onder elkaar bomen…, terwijl wij weten dat we alle liefde ontvangen en krijgen. Jij van jouw en ik van mijn vrouw al zijn ze overleden… We krijgen de kracht vanuit hun liefdevolle ziel. 

Ik wens je intussen alle positiviteit toe. Van mij een naturel, begroetende omarming zoals bijvoorbeeld gebruikelijk bij mannen onder elkaar in Rusland. Eén ding is van groots belang, warme troost, begrip en medeleven is onontbeerlijk als iemand zijn geliefde heeft verloren. Van allerlei mensen die ik niet ken heb ik allerlei schattige kaarten, lieve brieven ontvangen vol troost en bemoediging. Mijn alternatieve collega’s zijn zeer meelevend geweest na Anna’s dood. Ze hebben allemaal herdenkingsdiensten gehouden. Een liefdevol medeleven dat een achterblijver ongekend goed doet.

Wij zijn lotgenoten en kunnen veel voor elkaar betekenen. Bekijk mijn websites eens: www.jancvanderheide.com of www.uitgeverijcitadel.com